Ga naar de inhoud
Leerstoel leiderschapsethiek en menswaardige samenleving

Leerstoel leiderschapsethiek en menswaardige samenleving

Onderzoek en onderwijs over de verbinding tussen waardegedreven leiderschap, gericht op het belang en welzijn van de ander, en duurzame economische ontwikkeling

Partner(s)

Universiteit voor Humanistiek

Looptijd September 2020 - heden

Maatschappelijke context

Onze samenleving is vooral gericht op efficiëntie, winstmaximalisatie en korte-termijn-succes. Maar maatschappelijke verandering is alleen mogelijk als we ethiek weer een plek geven in leiderschap.

Ambitie project

Bijdragen aan het morele kompas van (aankomende) leiders, voor de ontwikkeling van een mensgerichte organisatiecultuur en een duurzame economie.

Impactdoelstelling

Het academisch doordenken en onderwijzen van menswaardig leiderschap met een sterke oriëntatie op de samenleving als geheel.

Status

Vanuit de leerstoel is inmiddels de eerste leergang ‘Anders Leiden’ ontwikkeld en werkt een aantal PhD’s aan nieuwe inzichten op de praktijk van ethisch leiderschap in het publiek en private domein.

In het kort

In een samenleving die vooral gericht is op efficiëntie, winstmaximalisatie en korte-termijn-succes wil deze leerstoel bijdragen aan een alternatief leiderschapsmodel en de ontwikkeling van een mensgerichte organisatiecultuur en een duurzame economie. Daarvoor is moedig, waardegedreven leiderschap nodig, met oog voor het belang van een ander en de natuur, stelt leerstoelhouder prof. dr. Patrick Nullens.

Het doel van het onderzoek van de leerstoel is het uitbouwen en verdiepen van het ‘Authentic Responsible Leadership’-model. Dat draait om vragen zoals: wat verstaan we – vanuit een inclusief humanistisch perspectief dat belang geeft aan zingeving – onder de begrippen ‘authentiek’, ‘verantwoord’ en ‘leiderschap’? Hoe kunnen deze kernbegrippen ons helpen bij de transitie naar een meer rechtvaardige en duurzame economie?

Inmiddels zijn drie promovendi aangetrokken: hun onderzoek richt zich o.a. op thema’s zoals ‘de ethische component in governance’, ‘fairness’ en ‘leiderschapskwaliteiten’. 

'De urgente transities zijn alleen mogelijk als we ethiek opnieuw in het centrum van ons leiderschap plaatsen en niet langer zien als alleen een inperking.'
Prof. dr. Patrick Nullens
Professor Leadership Ethics and Humanization of Society

Wetenschappelijke basis voor economische vernieuwing

Belangrijk bij transitiemanagement is dat ook de diepere betekenislaag bij leiders en medewerkers verandert. In deze diepere betekenislaag gaat ethiek om intrinsieke motivatie voor het goede, ware en schone, verbinding met anderen, mentale openheid en zingeving. Om die reden is de Universiteit voor Humanistiek te Utrecht een ideale plek voor deze leerstoel.

In zijn oratie (september 2021) beschrijft Nullens de verschillende aspecten van leiderschap: het gaat over groep, richting (doel), invloed, proces en persoon. Elk van deze vijf aspecten heeft vervolgens een ethische dimensie en wordt bepaald door de professionele omgeving en het culturele klimaat. Nullens concludeert dat het nodig is om het roer om te gooien: “Het moderne vooruitgangsgeloof heeft ons veel gebracht, maar inmiddels zitten we gevangen in een spiraal van continue versnelling, consumeren en produceren. Gelukkig is er een brede respons op dit maatschappelijke probleem. Zo zijn er heel wat innovatieve benaderingen in de economie, zoals die van de circulaire economie en betekeniseconomie.”

De oratie verwijst ook naar de bedrijfsfilosofie van Frits Goldschmeding en eindigt met de vraag hoe we kunnen bijdragen aan de opdracht van ‘Leiderschap met een hart dat ziet’. Tot slot schetst hij een agenda voor het komend onderzoek, onderwijs en dienstverlening.

Lees hier de inaugurele rede van Patrick Nullens ‘Leiden met een hart dat ziet’ (september 2017) of kijk hier de inaugurele rede terug.