Platform de Toekomst van Arbeid (AFGEROND)
Arbeidsmarkt, onderwijs en sociale zekerheid beter inrichten voor een brede welvaart voor iedereen
Om in Nederland een hogere welvaart en meer welzijn voor iedereen te realiseren, zijn wijzigingen van de arbeidsmarkt, het onderwijs en de sociale zekerheid nodig. Het Platform de Toekomst van Arbeid wil deze omslag in gang zetten.
Naast de werkloosheid onder grote groepen Nederlanders ervaren veel mensen die wel werk hebben hun toekomst als onzeker, ZZP’ers bijvoorbeeld. Het wisselen van werkgever of van sector verloopt in de praktijk vaak niet soepel. Verder neemt de opleidingsongelijkheid toe terwijl laagopgeleiden in vergelijking met hoogopgeleiden weinig bijleren in hun werkomgeving.
Doel
Platform de Toekomst van Arbeid wil dit veranderen door nieuwe oplossingen te helpen vinden. Hiertoe gaat het Platform onder andere onderzoek doen naar relevante trends rond leren, werken en verzekeren in Nederland en naar de redenen waarom de maatschappelijke besluitvorming (het ‘poldermodel’) rond deze thema’s niet meer lijkt te werken.
Het Platform kijkt ook welke goede elementen in stelsels van leren, werken en verzekeren uit andere landen bruikbaar zijn voor Nederland. Om deze ideeën daadwerkelijk te implementeren zet het Platform uiteindelijk in op een ‘nieuw sociaal akkoord’ tussen alle belanghebbenden.
Nieuwe oplossingen
Het doel van het Platform de Toekomst van Arbeid is dat iedereen in Nederland goed aan het werk is en in zijn inkomen kan voorzien. Daarvoor moeten de systemen rondom werken, leren en verzekeren anders ingericht worden. Het gaat daarbij om de wet- en regelgeving en de infrastructuur die vanuit de landelijke overheid worden vormgegeven.
De kerngroep van het Platform de Toekomst van Arbeid bestaat uit bestuurders en directieleden van ABU, Cedris, UWV Werkbedrijf, Goldschmeding Foundation, MBO Raad, NRTO, AWVN en Aart van der Gaag, Fred van Haasteren en Hans Kamps. Iedereen zit op persoonlijke titel in de kerngroep. De Argumentenfabriek faciliteerde de opstart van het Platform en voerde verkennende onderzoeken uit met behulp van een grote en diverse groep experts.
“We zijn in Nederland de waarde van werk uit het oog verloren. Op de arbeidsmarkt heerst nu krapte, en tegelijkertijd staan miljoenen mensen, vaak tegen hun zin, werkloos aan de kant. Dat moet slimmer kunnen. Het Platform gaat hierbij helpen door goede ideeën over onderwijs, arbeidsmarkt en sociale zekerheid te bedenken en verspreiden”.
– Directeur Frank Kalshoven van de Argumentenfabriek
De startgroep van het Platform de Toekomst van Arbeid bestaat uit bestuurders en directieleden van ABU, Cedris, UWV Werkbedrijf, Goldschmeding Foundation, MBO Raad, NRTO, AWVN en Aart van der Gaag, Fred van Haasteren en Hans Kamps. Iedereen zit op persoonlijke titel in de startgroep. De Argumentenfabriek faciliteert de opstart van het Platform en voert de verkennende onderzoeken uit met behulp van een grote en diverse groep experts.
Werkwijze
Het Platform is begonnen met een uitgebreide analyse van de mogelijke verbeterpunten op de gebieden werken, leren en verzekeren in Nederland. Er is deskresearch uitgevoerd en circa 150 stakeholders en experts hebben aan denksessies deelgenomen om tot de gedeelde analyse en visie voor verbetering te komen. Op basis van deze analyse is vervolgens een gedeelde visie geformuleerd, van waaruit concrete verbetervoorstellen worden ontwikkeld. In 2020 zijn voor vijf thema’s concrete voorstellen uitgewerkt door themagroepen: 1. Leven lang ontwikkelen; 2. Arbeidscontracten; 3. Activerende inkomensverzekering; 4. De basis van de arbeidsmarkt; 5. Jonge kinderen en hun werkende ouders. SEO Economisch Onderzoek heeft de kosten en baten van deze voorstellen doorgerekend en een overkoepelende denktank bewaakte de onderlinge samenhang.
Resultaten
In juni 2020 is het eindrapport ‘Investeren in mensen’ gepubliceerd en aangeboden aan minister Wouter Koolmees. In oktober 2020 is het vervolgrapport ‘Naar een schokbestendiger arbeidsmarkt’ verschenen, waarin de voorstellen nog eens tegen het licht zijn gehouden in het kader van de nieuwe situatie sinds de uitbraak van de corona-pandemie. Bovendien is in dit rapport nog één aanvullend voorstel uitgewerkt: een weerbaarheidsreserve voor zelfstandig ondernemers.
Het project heeft een pakket aan maatregelen opgeleverd waarmee de (brede) welvaart aantoonbaar kan toenemen. Dit zijn in feite bouwstenen voor een volgend regeerakkoord. Het is nu aan verkiezingscommissies van politieke partijen en aan ambtenaren van de verschillende departementen om deze maatregelen over te nemen in hun programma’s en fiches.
