De positieve impact van de Participatiewet
Sinds de invoering van de Participatiewet zijn er 85.665 extra banen gerealiseerd voor mensen met een arbeidsbeperking. Daarnaast zijn er tal van initiatieven opgezet om werkgevers te ondersteunen, zoals jobcoaches, proefplaatsingen, loonkostensubsidies en sociale activering. Werkgevers tonen zich steeds vaker bereid om inclusief te werken. Innovatieve functies zoals een autisme-expert bij de politie en een hypotheekadviseur in gebarentaal laten zien dat diversiteit op de werkvloer niet alleen mogelijk is, maar ook waarde toevoegt.
Daarnaast zijn er individuele succesverhalen, zoals teams waarin een slechthorende collega de effectiviteit van vergaderingen verbeterde of bedrijven die door inclusief beleid een breder scala aan talenten benutten. Werkgevers die deze kansen grijpen, zetten een belangrijke stap naar een duurzamere en mensgerichtere economie.
Regionale ongelijkheid en multiproblematiek
Ondanks de positieve ontwikkelingen blijkt dat de Participatiewet nog niet voldoende werkt voor iedereen. Veel mensen met een beperking vallen buiten de banenafspraak en krijgen niet de juiste ondersteuning. De focus op het minimumloon zorgt ervoor dat er een scheiding ontstaat tussen werknemers met en zonder beperking, terwijl het juist gaat om gelijke kansen.
Een ander knelpunt is de grote regionale ongelijkheid. Gemeenten kregen veel vrijheid in de uitvoering van de Participatiewet, maar die vrijheid zonder duidelijke richting heeft geleid tot grote verschillen in ondersteuning. Waar sommige gemeenten succesvol kwetsbare burgers begeleiden naar werk, lopen anderen vast in bureaucratie en tekorten. Hierdoor bepaalt je woonplaats grotendeels welke hulp je krijgt – en dat druist in tegen het principe van gelijke kansen.
Bovendien blijkt dat niet iedereen direct klaar is om te werken. Problemen zoals schulden, mantelzorgtaken en huisvestingsproblematiek maken het soms onmogelijk om een baan vol te houden. Werk is een belangrijk onderdeel van een zinvol leven, maar eerst moeten de randvoorwaarden op orde zijn.
De rol van de Goldschmeding Foundation
Samen met verschillende partners werken we aan initiatieven die knelpunten aanpakken en succesvolle praktijken opschalen:
Werk is geen privilege
De Participatiewet heeft laten zien dat inclusief werken mogelijk is, maar ook dat de wet nog niet volledig doet wat hij zou moeten doen. De komende jaren moeten we verder bouwen aan een inclusieve arbeidsmarkt waarin werk geen privilege is, maar een mogelijkheid voor iedereen. Dit vraagt om een brede samenwerking tussen overheden, werkgevers en maatschappelijke organisaties.
De Goldschmeding Foundation blijft zich inzetten voor structurele verbeteringen, zodat werk geen einddoel is, maar een middel om volwaardig mee te doen in de samenleving. Want alleen als de basis op orde is, kan iedereen meedoen en kunnen we samenbouwen aan een menswaardige economie.
Opinie Sven Romkes.
Expert inclusieve arbeidsmarkt en platformmanager Werk Inclusief Beperking.
Tekst: Marleen Manneke
