Vorige week stemde de Tweede Kamer in met het wetsvoorstel Netherlands Qualification Framework (NLQF). Met deze wet komt er een onafhankelijke beoordeling om opleidingen in te schalen en krijgen werkgevers, werknemers en werkzoekenden beter inzicht in het niveau van opleidingen. Maar is dat genoeg om mensen aan te sporen zich een leven lang te ontwikkelen?
Vandaag sprak Magdalena Matei, projectmanager Duurzaam Werk, hierover in BNR Werkverkenners. 'De wet is een mooie stap, maar er is meer nodig om de leercultuur in Nederland op een gewenst niveau te krijgen. Je ziet dat bepaalde segmenten van de arbeidsmarkt, zoals praktisch opgeleiden of mensen in het MKB, kwetsbaar zijn op het gebied van leven lang ontwikkelen en zich minder ontwikkelen na een eerste studie. Een systeem van leerrechten kan hier een uitkomst bieden.'
Het hele fragment luister je vanaf minuut 4:20 op de website van BNR Werkverkenners.
Magdalena Matei over een leerrechten-systeem
'Het introduceren van een onafhankelijke beoordeling om opleidingen in te schalen is een goed initiatief, maar er is meer nodig om stappen te zetten in de vastgelopen arbeidsmarkt. Er wordt veel geïnvesteerd om de leercultuur in Nederland te verbeteren, maar bepaalde groepen, zoals praktisch opgeleiden, werknemers in het mkb, flexwerkers en vijftigplussers, maken bijna geen gebruik van al die faciliteiten om te blijven ontwikkelen.'
Als mensen de stap naar het bedrijfsleven eenmaal hebben gemaakt, gaan zij vaak niet meer verder met het volgen van opleidingen. Dat ligt aan de attractiviteit van hoe het onderwijs wordt aangeboden, maar ook aan het ontbreken van een leercultuur in Nederland. Zelfs bij het wegvallen van werk wordt nu de oplossing gezocht in een sociaal plan, terwijl we zouden moeten nadenken over een ontwikkelplan, over bij- en omscholing in voorbereiding op een nieuwe baan.
Er is een systeem van leerrechten nodig, zoals al door de Commissie Regulering van Werk en het Platform Toekomst van Arbeid is bepleit. Persoonlijk leerrecht betekent dat iedere burger bij geboorte recht heeft op (maximaal) een universitaire studie. Afhankelijk van de kosten van de genoten opleiding blijft na het behalen van tenminste een startkwalificatie (mbo-diploma) een persoonlijk budget over van 0 tot 25.000 euro. Dit bedrag kan gedurende het hele werkzame leven voor scholing worden opgenomen. Zo verkleint het leerrecht de ongelijkheid bij de start op de arbeidsmarkt, maar het vergroot ook de kans dat iemand de mogelijkheid op het vizier houdt om tijdens de carrière te anticiperen op veranderingen en te blijven ontwikkelen.'