Homo Florens in Executive Education (afgerond 2022)
Een breder perspectief op de mens voor de werkende professionals en leidinggevenden
Maatschappelijke context: bedrijfsvoering en professionele scholing vanuit een beperkt mensbeeld
In opleidingen voor ervaren leidinggevenden (‘executive education’) wordt zelden stilgestaan bij het mensbeeld dat impliciet het denken over organisaties en leiderschap mede bepaalt. En ook in veel systemen en routines binnen organisaties wordt vaak onbewust uitgegaan van het eenzijdige beeld van een rationele, individualistische en op eigen belang gerichte mens; de Homo Economicus.
Hierdoor krijgen leiders en managers vooral modellen, vuistregels, ‘cases’ en vaardigheden aangereikt die dat mensbeeld versterken. Veel leiders en managers hebben evenwel de wens om hun organisaties op een andere, meer menselijke, wijze in te richten en aan te sturen. Maar de praktijk is weerbarstig en het ontbreekt ze vaak aan modellen en handvatten om hier vorm aan te geven, juist ook via opleidingen en bij het werken aan organisatievraagstukken.
Innovatie executive onderwijs op basis van een ander mensbeeld
In de dagelijkse praktijk blijkt dat de mens niet kan worden gereduceerd tot een Homo Economicus; dat mensbeeld doet geen recht aan de waarde die mensen hechten aan relaties met de medemens. In wetenschappelijk onderzoek is het alternatief van de Homo Florens uitgewerkt in een gedachtegoed over een mens die zich bewust is van zijn afhankelijkheid van anderen. Hij/ zij / hen is gericht op duurzame relaties en vindt voldoening in het welzijn van anderen. Deze mens denkt natuurlijk ook aan zijn eigen welzijn, maar komt pas echt tot bloei in relatie met anderen.
De bedoeling van dit project is bij te dragen aan verrijking van scholing van professionals om via die weg organisaties menswaardiger en bewuster op duurzame relaties in te richten. Het Homo Florens-gedachtengoed kan daarbij helpen; het maakt immers de veronderstellingen bewust die we impliciet hanteren over mensen en relaties.
“Mensbeelden zijn stilzwijgend verankerd in organisatiesystemen, zoals protocollen, verantwoordingsprocedures, contracten e.d. Juist dit soort systemen blijken vaak in de weg te staan aan (door alle betrokkenen) gewenste verandering.”
– Wilfred Verweij, programmamanager bij Sioo
Aanpak: actieonderzoek in de praktijk van leidinggevenden en managers
Door middel van actieonderzoek zal de praktische meerwaarde van het Homo Florens gedachtegoed worden getoetst in een aantal organisaties t.a.v. concrete vraagstukken. Ook wordt gekeken naar wat deelnemers aan executive education nodig hebben om vanuit het Homo Florens gedachtegoed tot verantwoorde en menswaardiger keuzes en handelingen te komen. De ambitie van het project is om langs deze weg tot inzichten te komen die hen daadwerkelijk helpen om in hun werkpraktijk het verschil te maken.
Resultaat: onderwijsmateriaal voor executive education-opleidingen
Op basis van de uitkomsten van het actieonderzoek wordt onderwijsmateriaal ontwikkeld, dat door aanbieders van executive education passend gemaakt kan worden voor gebruik in hun eigen opleidingen. Vanuit deze aanbieders wordt dan ook een groep ervaringsdeskundigen betrokken in dit project.
‘Homo Florens in Excutive Education’ wordt uitgevoerd door Sioo samen met het Institute of Leadership and Social Ethics (ILSE).
