New Economics Lab (afgerond 2022)
Pilot voor onderwijsinnovatie: van 'klassiek denken' naar 'nieuw denken' over de economie en de verschuiving van een focus op 'ik' naar 'de ander' in het HBO
Aan de slag met onderwijsvernieuwing: de NEO Toolbox is live!
Dit project heeft geleid tot een digitale gereedschapskist voor nieuw economieonderwijs (NEO) met diverse innovatieve werkvormen en lesmateriaal voor docenten in de sector Economie van het HBO. Hiermee kunnen zij direct aan de slag om hun vakken en het curriculum van opleidingen te vernieuwen.
De NEO Toolbox bevat inzicht in alternatieve waardemodellen die docenten helpen om het gesprek aan te gaan met studenten over grote maatschappelijke vraagstukken en welke rol ons huidig economisch systeem hierin speelt. Deze tools geven niet zozeer antwoorden op de complexe vragen waar we als maatschappij voor staan, maar helpen om op open wijze deze onderwerpen te bespreken. Zo worden studenten opgeleid tot kritische, weerbare en veerkrachtige economische professionals in een wereld in transitie.
Maatschappelijke context
Grote maatschappelijke uitdagingen vragen om tot fundamentele herziening te komen van ons economisch doen en laten. Het besef groeit dat daarvoor een verschuiving naar een nieuw economische denkkader nodig is, waarin naast welvaart, groei, winst en focus op eigen belang, ook welzijn, bloei, meervoudige waardencreatie en het belang van de ander centraal staan.
Inhoudelijke onderwijsvernieuwing
Dit verdient aandacht in curricula van het hoger onderwijs, ook om aansluiting met de (toekomstige) arbeidsmarkt te borgen. Maar hoe doe je dat als tijd en budgetruimte bij docenten daarvoor te kort schieten? Als ondernemers wel willen, maar nog niet altijd weten hoe in hun bedrijfsvoering het anders te doen? En als kennis en ideeën rond nieuwe economische denkkader vanuit wetenschap en onderzoek uitgedacht worden, maar nog uitwerking en toepassing binnen de specifieke beroepspraktijk behoeven?
Pilot in HBO economie-onderwijs
Onder de naam ‘New Economics Lab’ beoogt dit pilotproject het hoger economisch onderwijs te helpen een transitie in te zetten van ‘klassiek denken’ naar ‘nieuw denken’ over economie. In essentie een verschuiving van een focus op ‘ik’ naar ‘de ander’. Bij Hogeschool Rotterdam wordt dat nieuwe denken vanuit het lectoraat Betekeniseconomie o.l.v. Kees Klomp verdiept en handen en voeten gegeven. Daar ligt dan ook de coördinatie van ‘New Economics Lab’, waarin docenten, studenten, onderzoekers en ondernemers met elkaar nieuwe inzichten op doen en vertalen naar kennis en kunde voor onderwijscurricula en de praktijk. Hiermee beoogt dit pilotproject het hoger economisch onderwijs te helpen een transitie in te zetten van ‘klassiek denken’ naar ‘nieuw denken’ over economie. In essentie is dat een verschuiving van een focus op ‘ik’ naar ‘de ander’. De sector Economie is de grootste in het hoger onderwijs; met bijna 180.000 studenten, tientallen bachelors en masters. De sector leidt breed op: van HR-professional tot accountant, van marketeer tot econoom.
“Nu ecologische en sociale problemen steeds groter en urgenter worden, is het essentieel om zo snel mogelijk tot een nieuwe economische licence to operate te komen; gericht op het bewerkstelligen van een duurzame, florerende balans tussen welvaart, welzijn en welbevinden. De samenwerking met Goldschmeding Foundation stelt ons in staat hier voortvarend werk van te maken binnen het hbo.”
– Kees Klomp, lector Betekeniseconomie
De bedoeling van het New Economics Lab
Het New Economics Lab draagt via onderwijsinnovatie bij aan motivatie en lesmateriaal voor studenten, docenten en ondernemers om naar het nieuwe economische paradigma toe te bewegen. Er wordt toegewerkt naar een Proof of Concept, bestaande uit de ervaringen van de drie groepen en onderwijsmateriaal, die medio 2022 klaar zal zijn. Dat kan daarna breder in het hbo economie-onderwijs worden ingezet. In de pilot wordt tegelijk een aantal ondernemingen concreet geholpen hun werkwijze te enten op uitgangspunten van de betekeniseconomie.
De aanpak: Actiegericht onderzoek, kennis delen & verrijken
Er wordt in twee fasen (tot zomer 2021 en daarna tot voorjaar 2022) via actiegericht onderzoek geëxperimenteerd op drie hogescholen: naast Rotterdam zullen er pilots draaien op Avans en NHL Stenden. Daarbij worden direct zo’n tachtig studenten, twintig docenten en twintig bedrijven betrokken. Tegelijk wordt de kennis uit de pilots verrijkt en gedeeld met docenten van andere hogescholen (via het Purpose Campus Netwerk). Tot de zomer van 2022 wordt vervolgens de output verwerkt t.b.v. verder opschaling in studiejaar 2022-2023. Een klankbordgroep met vertegenwoordigers uit HBO, Vereniging Hogescholen, universiteit en bedrijfsleven denkt en kijkt kritisch mee en tevens zoekt het project aansluiting bij de HEO-verkenning vanuit de Vereniging Hogescholen.
New Economics Lab is een project van het lectoraat Betekeniseconomie Kenniscentrum Business Innovation van Hogeschool Rotterdam met financiering van de Goldschmeding Foundation.
Op 11 november 2021 is de documentaire ‘Je kunt niet zonder betekenis zijn’ van Kees Klomp, mede mogelijk gemaakt door de Goldschmeding Foundation’ in première gegaan. Onderstaand fragment gaat specifiek over de rol van innovatie (en daarmee ook het New Economics Lab) in het onderwijs ten opzichte van transitie naar betekeniseconomie. De hele documentaire vind je hier. Begin 2022 kwam het eerste online magazine over het New Economics Lab uit, met tussentijdse resultaten, verdiepende en inspirerende content van docent-onderzoekers en diverse andere stakeholders.
