Op weg naar toekomstbestendig economieonderwijs in het hbo.
Our New Economy
Bedrijfseconomische studies in het hbo focussen in het kerncurriculum te eenzijdig op financiële waardecreatie. Studenten worden hierdoor minder opgeleid in thema's die belangrijk zijn voor een toekomstbestendige economie, zoals maatschappelijke waarden en het welzijn van medewerkers, leveranciers en omwonenden.
Het ontwikkelen van een gids ondersteunend aan de transitie in het hbo economie- en businessonderwijs zal ertoe leiden dat studenten leren over meervoudige waardecreatie. Hierdoor zijn zij beter voorbereid op de economie van de toekomst, en stromen in die economie van de toekomst mensen in die vorm kunnen geven aan brede maatschappelijke waarden.
Het aanpassen en aanvullen van de landelijke opleidingsprofielen in het hbo, om verandering te brengen in het business- en economieonderwijs en de bijbehorende ondersteunende activiteiten.
Het business- en economieonderwijs in het hbo was in het kerncurriculum gericht op financiële waardecreatie. Hierdoor was er minder aandacht voor andere maatschappelijke waarden zoals bijvoorbeeld het milieu en het welzijn van medewerkers, leveranciers en omwonenden, of deze aandacht bevond zich vooral in de keuzevakken. Het sectorplan 2023-2027 stelt de ambitie om “samen waarde te creëren voor brede welvaart” door “change-agents” op te leiden die vanuit zelfstandigheid en strategisch denken met de uitdagingen van morgen om kunnen gaan. Our New Economy ontwikkelde een raamwerk dat als een kompas kan fungeren voor deze curriculumvernieuwing.
De uitdagingen in het curriculum worden ook door de sector zelf erkend. Het Verkenningsrapport Hoger Economisch Onderwijs (2021) deed verschillende aanbevelingen voor vernieuwing. Zo moet elke opleiding verantwoordelijkheid nemen om naast de bestaande economische modellen ook alternatieve modellen toe te voegen aan het curriculum. Hiertoe behoren nieuwe waardesystemen én ethische en juridische vraagstukken gericht op meervoudige waardecreatie. Het opvolgende sectorplan 2023-2027 stelde de ambitie om “samen waarde te creëren voor brede welvaart” door “change-agents” op te leiden die vanuit zelfstandigheid en strategisch denken met de uitdagingen van morgen om kunnen zijn.
Vanuit deze sectorale ambitie gingen onderwijsinstellingen aan het werk om nieuwe economische kaders in het onderwijs te integreren. Uitdaging daarbij is de vertaling van de ambitie naar de lespraktijk. Welke uitgangspunten hanteer je als curriculumcommissie en welke (les)materialen zijn beschikbaar om deze nieuwe visie vorm te geven? Het door Our New Economy ontwikkelde raamwerk kan fungeren als een kompas voor deze curriculumvernieuwing. Het raamwerk benoemt kernthema’s (zoals betekeniseconomie, welzijnseconomie, true pricing, post-groei-perspectieven en stakeholdersgericht ondernemen) en geeft aanwijzingen hoe deze thema’s te koppelen aan bestaande vakken en leerlijnen — van theorie naar praktijkopdrachten en regionale casussen. Het doel is om studenten zowel analytische vaardigheden als het vermogen tot transformatief handelen mee te geven.
'Onderwijs is de sleutel tot een duurzaam en sociaal bedrijfsleven.'
Magid el Massoudi
Head of Strategy, Our New Economy
Tijdens de Week van het Economieonderwijs 2024 presenteerde Our New Economy (ONE) het eindproduct: een praktische website met het ontwikkelmodel én concrete materialen voor onderwijsvernieuwing. Het is een praktisch-optimistisch pleidooi voor het herijken van het hbo business- en economieonderwijs zodat het studenten opleidt voor de complexe maatschappelijke en ecologische uitdagingen van de 21e eeuw.
Tegelijk met het eindproduct bracht ONE een magazine uit met praktijkverhalen en cases die laten zien hoe docenten en lectoraten in het hbo al experimenteren: voorbeelden van interdisciplinaire minoren, living labs, projecten met maatschappelijke partners en lesmodules rond ‘betekeniseconomie’ en circulaire oplossingen. Deze cases dienen twee doelen: ze inspireren collega’s door beproefde werkvormen te tonen, en ze bieden concrete leselementen en opzetjes die relatief makkelijk in bestaande curricula ingebed kunnen worden. Het magazine roept op tot samenwerking en opschaling: verandering vraagt niet alleen individuele docenten, maar samenwerking tussen hogescholen, lectoraten, werkveldpartners en landelijke initiatieven. De website hboeconomie.nu bevat een veelheid aan materialen: adviezen voor docenten (didactiek, beoordelingsvormen, beoordelingsrubrieken), suggesties voor toetsing van maatschappelijke opgaven en voorbeelden van leeruitkomsten die passen bij een toekomstbestendige econoom.