Onderzoek en onderwijs over de verbinding tussen waardengedreven leiderschap, gericht op het belang en welzijn van de ander, en duurzame economische ontwikkeling
Universiteit voor Humanistiek
Onze samenleving is momenteel vooral gericht op efficiëntie, winstmaximalisatie en korte-termijn-succes. Om de uitdagingen van de huidige maatschappij aan te gaan en een betere balans te krijgen tussen mens, economie en natuur, is ethisch leiderschap nodig.
De leerstoel draagt bij aan het morele kompas van (aankomende) leiders, voor de ontwikkeling van waardengedreven leiderschap ten behoeve van een mensgerichte organisatiecultuur en een toekomstbestendige economie.
De leiders van nu en de toekomst bezitten een moreel kompas en leiden vanuit de belangen van gemeenschap, breder welzijn en een sterke oriëntatie op de samenleving als geheel.
Vanuit de leerstoel is inmiddels de eerste leergang ‘Anders Leiden’ ontwikkeld. Aan de derde editie doen 20 deelnemers mee. Er zijn drie PhD trajecten over nieuwe inzichten op de praktijk van ethisch leiderschap in het publiek en private domein. De inzichten uit de leerstoel bieden een voedingsbodem voor verdiepte governance en medemenselijk ondernemen.
In een samenleving die vooral gericht is op efficiëntie, winstmaximalisatie en korte-termijn-succes wil deze leerstoel bijdragen aan een alternatief leiderschapsmodel en de ontwikkeling van een mensgerichte organisatiecultuur en een toekomstbestendige economie. Daarvoor is moedig, waardegedreven leiderschap nodig, met oog voor het belang van een ander en de natuur, stelt leerstoelhouder prof. dr. Patrick Nullens.
Het doel van het onderzoek van de leerstoel is het uitbouwen en verdiepen van het ‘Authentic Responsible Leadership’-model. Dat draait om vragen zoals: wat verstaan we – vanuit een inclusief humanistisch perspectief dat belang geeft aan zingeving – onder de begrippen ‘authentiek’, ‘verantwoord’ en ‘leiderschap’? Hoe kunnen deze kernbegrippen ons helpen bij de transitie naar een meer rechtvaardige en duurzame economie?
Inmiddels zijn drie promovendi aangetrokken: hun onderzoek richt zich o.a. op thema’s zoals ‘de ethische component in governance’, ‘fairness’ en ‘leiderschapskwaliteiten’.
'De urgente transities zijn alleen mogelijk als we ethiek opnieuw in het centrum van ons leiderschap plaatsen en niet langer zien als alleen een inperking.'
Prof. dr. Patrick Nullens
Professor Leadership Ethics and Humanization of Society
Bij transitiemanagement is het belangrijk dat leiders en medewerkers ook op een diepere laag gaan denken over wat er belangrijk is. In deze diepere betekenislaag gaat het om ethiek: intrinsieke motivatie voor het goede, ware en schone, verbinding met anderen, mentale openheid en zingeving. Daarom is de Universiteit voor Humanistiek in Utrecht een ideale plek voor deze leerstoel.
In zijn oratie (september 2021) beschrijft Nullens de verschillende kanten van leiderschap: het gaat over groep, richting (doel), invloed, proces en persoon. Elk van deze vijf onderdelen heeft vervolgens een ethische kant en wordt bepaald door de professionele omgeving en de cultuur. Nullens concludeert dat er verandering nodig is: “Het moderne vooruitgangsgeloof heeft ons veel gebracht, maar inmiddels zitten we gevangen in een spiraal van continue versnelling, consumeren en produceren. Gelukkig is er een brede respons op dit maatschappelijke probleem. Zo zijn er heel wat innovatieve benaderingen in de economie, zoals die van de circulaire economie en betekeniseconomie.”
De oratie verwijst ook naar de bedrijfsfilosofie van Frits Goldschmeding en eindigt met de vraag hoe we kunnen bijdragen aan de opdracht van ‘Leiderschap met een hart dat ziet’. Tot slot schetst hij een agenda voor het komend onderzoek, onderwijs en dienstverlening.
Lees hier de inaugurele rede van Patrick Nullens ‘Leiden met een hart dat ziet’ (september 2017) of kijk hier de inaugurele rede terug.