Leerstoel maatschappelijke en economische vernieuwing

Over de relatie tussen de economie en menselijke bloei, met bijzondere aandacht voor transitie-ethiek en de dialoog tussen ‘alternatief’ en ‘mainstream’ binnen het economisch denken

Partner(s)

Vrije Universiteit Amsterdam

Looptijd Januari 2021 - heden

Maatschappelijke urgentie

In de afgelopen eeuw is er een dominant economisch denkkader ontwikkeld dat zich richt op oneindige (materiële) groei en winstmaximalisatie. Nu de ecologische, sociale en psychologische grenzen van de economie in zicht komen, zijn er nieuwe economische begrippenkaders nodig.

Ambitie project

Prof. Dr. Govert Buijs onderzoekt in hoeverre de interpretatie van de vrije markt klopt, vanuit de hypothese dat juist samenwerking en deugden de essentiële elementen zijn die een vrije markt mogelijk maken en ervoor zorgen dat deze bijdraagt aan menselijke bloei.

Impactdoelstelling

De leerstoel biedt voedingsbodem om de economie weer in balans te brengen met de menselijke waardigheid, bloei en de maatschappij. Daarvoor zijn nieuw economisch denken en nieuwe economische praktijken nodig.

Status

Het onderzoek heeft o.a. geleid tot de publicatie van ‘Capitalism Reconnected Toward a Sustainable, Inclusive and Innovative Market Economy in Europe’ en overhandiging van het boek aan het Europees Parlement. De leergang draagt bij aan de verrijking van het business en economieonderwijs.

In het kort

In januari 2021 begon de nieuwe Goldschmeding Leerstoel Maatschappelijke en Economische Vernieuwing aan de VU, mede ondersteund vanuit het Dr. Abraham Kuyperfonds. Prof. dr. Govert Buijs doet onderzoek naar de idealen, het begrippenkader en toekomstbeelden voor een samenleving met een nieuwe economie.

Daarin kijkt hij vooral naar de relatie van de economie tot menselijke bloei, met bijzondere aandacht voor transitie-ethiek en de dialoog tussen ‘alternatief’ en wat tot nu gold als ‘mainstream’ binnen het economisch denken. Dat vraagt continue formulering en herformulering, waarderen en herwaarderen. De leerstoel kijkt daarbij ook naar andere netwerken en stromingen en biedt vanuit de filosofie voeding voor o.a. economen. Met behulp van grondbegrippen en beginselen worden vragen beantwoord zoals: waartoe dient zo’n nieuwe economie, van waaruit kan een nieuwe economie ontstaan, van wie komt deze verandering en hoe zit zo’n nieuwe economie in elkaar?

“Het is de tijd voor een volgende fase: onze economie in balans te brengen met de natuur, menselijke waardigheid en bloei. Dat vergt nieuw economisch denken en nieuwe economische praktijken.”

Prof. dr. Govert Buijs
Hoogleraar Maatschappelijke en Economische Vernieuwing, VU

Wetenschappelijke basis voor economische vernieuwing

In 2021 is het rapport over een nieuwe economie in Europa gepubliceerd (zie project Maatschappelijke Consultatie). Ook is gestart met een bundel met interviews met ‘veranderaars’ uit verschillende sectoren in het bedrijfsleven, ter inspiratie en om mensen in beweging te brengen. Daarnaast gaat er aandacht uit naar vernieuwing in economisch onderwijs en gaf de leerstoel een impuls aan het maatschappelijk debat over de economie. Dat gebeurde op basis van vragen zoals: wat zien mensen als obstakels in de transitie richting een menswaardige economie en welke verhalen, begrippen en termen passen daarbij?

In 2022 en verder leidt dit tot nieuwe inzichten en ideeën die – via publicaties en bijeenkomsten – doorwerken in diverse projecten van de Goldschmeding Foundation, in het onderwijs en in het maatschappelijke veld, op het snijvlak van de publieke en private sector.

Verder lezen

Website Govert Buijs