Platform Werk inclusief Beperking

Mee kunnen doen op de arbeidsmarkt: voor veel mensen heel normaal, maar voor mensen met een arbeidsbeperking niet vanzelfsprekend. En dat terwijl participeren, mee kunnen doen, om vele redenen van levensbelang is. Werken geeft structuur, biedt een sociale context en helpt om de identiteit vorm te geven. Werken geeft zin aan het bestaan en dat maakt gezond en gelukkig. En, niet geheel onbelangrijk, in het geval van betaald werk biedt het een inkomen. Niet voor niets is het hebben van werk een mensenrecht. Voor mensen met een beperking of aandoening is het lastig een plek op de arbeidsmarkt te verkrijgen. En naast de impact die dit heeft op het individu, betekent dit voor de samenleving extra druk op de sociale lasten, minder sociale cohesie en minder diversiteit op de werkvloer.

Het Platform Werk inclusief Beperking is een samenwerking tussen Movisie en het Verwey-Jonker Instituut. Binnen dit project worden veelbelovende initiatieven op het gebied van arbeidsparticipatie van mensen met een arbeidsbeperking ondersteund. Daarnaast worden er structureel proces- en effectevaluaties uitgevoerd waardoor meer en meer inzichtelijk zal worden wat de werkzame elementen en mechanismen zijn achter deze initiatieven.

“Er is werk genoeg en gelukkig zijn er ook in toenemende mate initiatieven die daar werk van maken voor mensen met een arbeidsbeperking. Wij helpen initiatieven om hierin versnelling te brengen: met financiering, kennis, advies, onderzoek en door aan netwerken te bouwen. Platform Werk Inclusief Beperking maakt zich hard voor een inclusieve arbeidsmarkt waar iedereen een plek vindt.”

– Marjet van Houten

Werken met een arbeidsbeperking

Momenteel zijn in onze samenleving veel mensen afhankelijk van een uitkering. Zij nemen, om verschillende redenen, niet deel aan (betaalde) arbeid. Meedoen is voor hen niet vanzelfsprekend, terwijl de wens om te participeren naar vermogen in werk voor veel mensen heel groot is. Ondanks allerlei maatregelen is de arbeidsparticipatie van mensen met een beperking veel lager dan die van de algemene beroepsbevolking. Vaak wordt bovendien gedacht dat mensen uit deze doelgroep niet kunnen of willen werken, terwijl uit onderzoek blijkt dat velen meer zouden willen en kunnen deelnemen aan (betaalde) arbeid. Maar door de bestaande norm of stigmatisering lukt dat niet of nauwelijks.

Werken aan een inclusiever Nederland

Inclusiviteit en diversiteit op de arbeidsmarkt zijn aan de orde van dag. Maar hoe bouw je aan een inclusieve arbeidsmarkt? Wat is daarvoor nodig? Het Platform Werk inclusief Beperking ondersteunt verschillende – met kennis onderbouwde – praktijkprojecten om te komen tot succesvolle interventies, die rechtstreeks effect hebben op de doelgroep. Daartoe wordt gewerkt aan drie concrete elementen:

• Het bundelen van krachten en het toepassen van beschikbare kennis, door samenwerking tussen verschillende stakeholders en het borgen van succesvolle strategieën.
• Het ontwikkelen van een nieuwe visie op arbeidsparticipatie en een inclusieve arbeidsmarkt. Een arbeidsmarkt die toegankelijk is, een markt waarin iedereen kan participeren naar vermogen met gelijke behandeling en gelijke kansen op duurzaam werk dat loont.
• Om tot die inclusieve arbeidsmarkt te komen moeten er ook op relationeel vlak enkele stappen worden gezet: werknemer en werkgever moeten dichterbij elkaar komen, er moet een goed netwerk komen van formele en informele ondersteuners op het gebied van werk vinden en behouden én de cultuur, regels en voorwaarden van de arbeidsmarkt moeten meer in de richting van de werkzoekende verschuiven.

Deze elementen komen samen in de allianties/initiatieven die ontstaan binnen het platform, rondom concrete aanpakken en/of interventies. Een alliantie of initiatief bestaat idealiter uit partijen die verschillende perspectieven vertegenwoordigen, zodat we alle kennis en kunde in huis hebben om een samenhangende aanpak vorm te geven. Iedere alliantie wordt gevolgd en er wordt effectiviteitsonderzoek uitgevoerd, om de succesvolle elementen van de aanpak te kunnen identificeren en zo mogelijk door te ontwikkelen of te laten groeien en opschalen. De deelnemers aan het platform zijn initiatieven die zich duidelijk committeren aan en (deels al) werken volgens de drie kernprincipes: ‘ervaringsdeskundigheid’, ‘kennis die werkt’; en ‘verandering van onderaf’.

Vijf bouwstenen voor meer participatie

Het platform zet in op vijf concrete bouwstenen voor meer arbeidsparticipatie:

1. Het versterken van mensen met een arbeidsbeperking door effectieve ondersteuning te bieden, waardoor zij hun zelfvertrouwen vergroten, beter hun competenties kennen en zich zo tot werkende (kunnen) ontwikkelen.
2. Het (door)ontwikkelen van werkplekken bij werkgevers die passen bij de vraag en mogelijkheden van mensen met een arbeidsbeperking.
3. Ervoor zorg dragen dat ondersteuners de juiste dingen doen die nodig zijn om mensen aan het werk te krijgen en te houden en hen op lange termijn duurzaam te ondersteunen.
4. Het betrekken van (lokale) overheden om samen de juiste randvoorwaarden te creëren voor duurzaam werken en voldoende bestaanszekerheid.
5. Het verder brengen van de huidige kennis en inzichten door voortdurend te monitoren en evalueren wat er binnen het platform, bij de allianties en initiatieven, gebeurt.

Focus in eerste projectperiode

Om effectief van start te kunnen gaan zal het platform zich in eerste instantie focussen op de subdoelgroep mensen met een verstandelijke handicap of een psychische aandoening. Dit omdat er binnen deze groep een zeer lage mate van arbeidsparticipatie is, de wens tot werken wel aanwezig is en er relatief weinig organisaties zijn die zich hard maken voor deze subgroep.

Resultaten

De kennis en kunde die binnen het platform worden opgedaan zullen (op termijn) bijdragen aan de in- en doorstroom van mensen met een arbeidsbeperking op de arbeidsmarkt en de ondersteuning die zij hierbij krijgen. Dankzij de samenwerking tussen Movisie en het Verwey-Jonker Instituut zal de ontwikkelde kennis ook worden opgenomen in de databank Effectieve sociale interventies. Zo blijven resultaten op de lange termijn geborgd.

De initiatieven worden gedragen door intermediaire organisaties tussen potentiële werknemers, werkgevers en andere betrokkenen. Het Platform telt begin 2023 vijf intermediaire organisaties die ieder een eigen route naar werk in de praktijk ontwikkelen: FLOOR jongerencoaching met FLOOR en VSO-scholen, Werkdag BV met Praktijkleren Plus, Campus Woudhuis met Common Grounds, NVA met Werken met WerkWeb-Autisme en Stadskamer met Stadskamer Jobcoach. Bekijk in onderstaande video hoe Praktijkleren Plus door Werkdag BV ontwikkeld is en hoe de kandidaten deze vorm van leren ervaren.